تدوین استراتژی‌ توسعه معدنی استان آذربایجان‌غربی باماتریس QSPM

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مهندسی معدن، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

2 استادیار، گروه مهندسی صنایع، دانشکده فناوری های صنعتی، دانشگاه صنعتی ارومیه، ارومیه

3 استادیار، گروه مهندسی معدن، دانشکده محیط زیست، دانشگاه صنعتی ارومیه، ارومیه

چکیده

استان آذربایجان غربی از نظر تنوع منابع معدنی، حجم ذخایر و ظرفیت‎های اقتصادی ناشی از آن، جزو مناطق برخوردار کشور به‎شمار می‎آید. با تحلیل درست وضعیت بخش معدن، اتخاذ راهبردهای صحیح و عملیاتی کردن آنها،  این بخش می‌تواند به‎عنوان موتور محرکه اقتصاد استان آذربایجان غربی محسوب شود.  هدف اصلی پژوهش حاضر نیز  آسیب شناسی بخش معدن استان آذربایجان غربی، با استفاده از روش تجزیه و تحلیل‌ SWOT، تدوین راهبردهای مناسب برای توسعه بخش معدن و انتخاب مناسب‎ترین راهبرد با استفاده از ماتریس برنامه‌ریزی راهبردی کمی است.  برای این هدف، ابتدا نقاط ضعف و قوت بخش معدن استان با کمک خبرگان این بخش مشخص شد. در ادامه با استفاده از ماتریس‌های ارزیابی عوامل خارجی-داخلی، داخلی- خارجی و SWOT ، مهم‎ترین عوامل موثر در توسعه بخش معدن استان شناسایی و استراتژی‌های ممکن جهت حصول آن معرفی شدند. سپس با استفاده از ماتریس برنامه‌ریزی راهبردی کمی، راهبردهای ارایه شده مورد ارزیابی و قضاوت قرار گرفت و از بین آنها، مناسب‎ترین گزینه انتخاب شد. بر اساس نتایج این پژوهش، راهبرد مبتنی بر سرمایه‎گذاری مشترک با تولیدکنندگان مطرح سنگ در دنیا(یا منطقه) با هدف انتقال تکنولوژی و ایجاد تنوع در محصولات تولیدی سنگ ساختمانی استان، معدنی به عنوان مهم‎ترین راهبرد برای توسعه فعالیت‎های توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mineral Development Strategy of West Azerbaijan Province by QSPM Method

نویسندگان [English]

  • B. Nemati Akhgar 1
  • R. Taghizadeh 2
  • R. Poormirzaee 3
1 Assistant Professor, Dept. of Mining Engineering, Engineering Faculty, Urmia University, Urmia, Iran
2 Assistant Professor, Dept. of Industrial Engineering, Faculty of Industrial Technology, Urmia University of Technology, Urmia, Iran
3 Assistant Professor, Dept. of Mining Engineering, Faculty of the Environment, Urmia University of Technology, Urmia, Iran
چکیده [English]

Regarding variety of mineral resources, reserves tonnage, economic potentials, and geographical conditions of West Azerbaijan province, there are substantial opportunities in the province. By analyzing and selecting proper strategies and their implementation, the mining sector could operate as the leading sector of the regional economy. Assessing the strengths, weaknesses, opportunities, and threats of the mining sector in this region by employing the SWOT method were the main objectives of this research. To achieve the goals, these factors were evaluated by the contribution of elites of the sector in the beginning. By applying external and internal factor evaluation matrix, external and internal evaluation matrix and SWOT method, the most significant factors were evaluated. Subsequently, the strategy direction for the mining sector was determined, and the attractive strategies were developed. The different options were evaluated by implementing the QSPM matrix, and the superior strategies were selected. The results indicated that the strategy of joint ventures with foreign leading companies of dimension stone was recommended as the most attractive strategy due to new technologies transformation and variety in dimension stone products.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mining sector
  • West Azerbaijan
  • SWOT Analysis
  • QSPM
  • Mineral development strategy
[1] قربانی، م.؛ 1381؛ "دیباچهای بر زمین شناسی اقتصادی ایران". سازمان زمین شناسی ایران، ص 10-5.
[2] Nezafati, N. (2015). “Mineral Resources of Iran (an overview)”. Internationales Alumni-Symposium Ressourcen für die Zukunft, Zukunft der Ressourcenwirtschaft, Freiberg, Germany, 25-30.
[3] پورمیرزائی، ر.؛ 1396؛ "بررسی نقش صنعت معدنکاری و منابع معدنی در توسعه پایدار کشور". نشریه مهندسی منابع معدنی، دوره دوم، شماره 3، ص 12-1.
[4] گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، 1396، mimt.gov.ir.
[5] Phadermrod, B., Crowder, R., and Wills, G. B. (2019). “Importance-performance analysis based SWOT analysis”. International Journal of Information Management, 44: 194-203.
[6] Abadi, R. B. G., Mohammadi, A., and Moattar, F. (2019). “Development of a strategic plan through SWOT analysis to control traffic-borne air pollutants using CALINE4 model”. International Journal of Human Capital in Urban Management, 4(2): 133-144.
[7] سالنامه‌های آماری آذربایجان غربی، 1395، mporg.ir.
[8] انصاری موحد، ص.، هنرمندساری، م. ج.؛ 1393؛ "تدوین و گزینش راهبردهای مناسب براساس تحلیل ماتریس سوات در صنعت نشر ایران". فصلنامه تحلیلی- پژوهشی کتاب مهر، شماره 14، ص 55-43.
[9] دیوید، فرد. آر.؛ 1386؛ "مدیریت استراتژیک". ترجمه علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، دفتر پژوهش های فرهنگی، تهران، ص 123-120.
[10] شجاعی، م.، سیاهپوش، م.؛ 1390؛ "تدوین راهبرد برای شرکت تولید تجهیزات پزشکی گوهرشفا (QSPM) با استفاده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمی". نشریه فرایند مدیریت و توسعه، شماره 75، ص 141-127.
[11] کشاورز، م.، قدیری، م.، عیاشی، ا.، سرپرست، ح.؛ 1395؛ "تحلیل راهبردهای توسعه گردشگری پایدار براساس مدل ماتریس داخلی-خارجی و تحلیل استراتژیک سوات (مطالعه موردی:شهرستان خرم آباد)". فصلنامه علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی، شماره 54، ص 46-21.
[12] رضوانی، م. ر.؛ 1387؛ "توسعه گردشگری روستایی، تهران". انتشارات دانشگاه تهران، دوره دوم، شماره 8، ص 135-111.
[13] Shujahat, M., Hussain, S., Javed, S., Malik, M. I., Thurasamy, R., and Ali, J. (2017). “Strategic management model with lens of knowledge management and competitive intelligence”. VINE Journal of Information and Knowledge Management Systems, 47(1): 55-93.
[14] Rezaeian, M. R., Salajegheh, S., Sayadi, S., Tavakoli, H. M., and Pourkiani, M. (2019). “Developing Human Resource Strategies using SWOT Analysis. Case study of Iran Customs Administration”. Journal of Contemporary Dilemmas: Education, Politics and Values, 6(3 ): 1-23.
[15] Petousi, I., Fountoulakis, M., Papadaki, A., Sabathianakis, I., Daskalakis, G., Nikolaidis, N., and Manios, T. (2017). “Assessment of water management measures through SWOT analysis: the case of Crete Island, Greece”. International Journal of Education and Learning Systems, 2(2): 59-62.