ارزیابی و مدیریت ریسک ایمنی با روش تحلیل سلسله مراتبی فازی در معادن روبازکرومیت فاریاب

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

2 استاد، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

3 استادیار، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

در سراسر دنیا، هر ساله آمار بالای آسیب‌های جزیی تا شدید در بین افراد فعال در معادن گزارش می‌شود. یکی از راهکارهای موثر برای تامین ایمنی لازم در معادن، استفاده از یک سیستم جامع مدیریتی و برنامه‌ریزی برای تعیین خطرات اصلی در معادن و پاسخ به آن‌ها است. از این رو در این مقاله با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی به ارزیابی و مدیریت ریسک ایمنی در معادن روباز کرومیت فاریاب پرداخته شده است. طبق بررسی‌های انجام گرفته در 4 معدن روباز کرومیت فاریاب، در مرحله اول 78 خطر شناسایی شد. پس از نظر‌سنجی با 63 نفر از افراد فعال در معدن، 27 خطر در 6 گروه (زمین‌شناسی، حفاری و انفجار، حمل و نقل، ماشین‌آلات و تجهیزات، قوانین و مقررات و خطاهای فردی) به عنوان خطرات مهم تعیین شد. در ارزیابی انجام شده با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی که 9 نفر از اعضا پرسنل فنی معدن کرومیت فاریاب در آن شرکت داشته‌اند. در نهایت 11خطر به عنوان خطرات اصلی تعیین شد. ارزیابی نشان داد که گروه‌های حفاری و انفجار و خطاهای فردی به ترتیب با وزن نهایی (178/0 و173/0) مهم‌ترین گروه از خطرات در معادن روباز کرومیت فاریاب‌اند. در نهایت برای هر گروه از خطرات با ریشه‌یابی علل حوادث، بر ‌اساس اسناد حوادث موجود در واحد ایمنی، بهداشت و محیط زیست معدن، توضیحات پرسنل فنی و پروژه‌های مشابه پاسخ به ریسک مناسب اعمال شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Assessment and Management of Safety Risk Using Fuzzy Analytical Hierarchy Process Method in Faryab Open-Pit Chromite Mines

نویسندگان [English]

  • M.R. Ameri Siyahuei 1
  • M. Ataei 2
  • F. Sereshki 2
  • R. Rafiee 3
1 M.Sc Student, Faculty of Miming Engineering, Petroleum and Geophysics, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran
2 Professor, Faculty of Miming Engineering, Petroleum and Geophysics, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Miming Engineering, Petroleum and Geophysics, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran
چکیده [English]

In the world, high levels of severe damage are reported annually among persons in mines. One of the effective ways to provide the necessary safety in mines is to use a comprehensive management and planning system to determine the main hazards in the mines and respond to them. Therefore, in this paper, the hierarchy analysis method is used to evaluate and manage the safety risk in Chromit Faryab open-pit mines. According to a survey in four mines of Chromite Faryab, at first step, 78 risks identified. After a survey of 63 miner who work in the mines, 27 risks identified in 6 groups (geology, drilling and blasting, transportation, machinery and equipment, laws and regulations, and individual errors) as important risks. By using Fuzzy Analytical Hierarchy Process method 11 risks is identified as the main risks in the mines. The results show that the drilling and blasting group and individual errors are respectively (0.178 and 0.173), the most important of the risks in the Chromite Faryab mines. Finally, for each group of hazards, the appropriate risk is responded based on the incident documentations, the description of the experts and incidents in similar projects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Safety Risks
  • Risk Management
  • Open-pit Mine
  • Faryab Chromite Mines
  • Fuzzy Analytical Hierarchy Process
[1]     فراغت، م.؛ 1395؛ "مطالعه و پیادهسازی فرآیند مدیریت ریسک در معادن زیرزمینی فلزی- مطالعه موردی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه استخراج معدن، بخش مهندسی معدن، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، ص 40-35.
[2]     قاسمی، ا.؛ 1393؛ "ارزیابیریسک معدن زمستان یورت با ملاحظه کاهش حوادث و خطرات". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه مهندسی معدن، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، ص 67-54.
[3]     Mahdevari, S., Shahriar, K., and Esfahanipour, A. (2014). “Human health and safety risks management in underground coal mines using fuzzy TOPSIS”. Science of the Total Environment, 488: 85-99.
[4]   Verma, S., and Chaudhari, S. (2016). “Highlights from the literature on risk assessment techniques adopted in the mining industry: a review of past contributions, recent developments and future scope”. International Journal of Mining Science and Technology, 26(4): 691-702.
[5]     باقرپور، ر.، یار احمدی، ر.، خادمیان، ا.؛ 1393؛ "ارزیابیوکنترلریسکایمنیدرمعادنزیرزمینیزغالایران". دومین کنگره ملی زغال سنگ ایران، ص 6-4.
[6]     Verma, S., and Chaudhari, S. (2017). “Safety of workers in Indian mines: study, analysis, and prediction”. Safety and health at work, 8(3): 267-275.
[7]     Liu, R., Cheng, W., Yu, Y., and Xu, Q. (2018). “Human factors analysis of major coal mine accidents in China based on the HFACS-CM model and AHP method”. International Journal of Industrial Ergonomics, 68: 270-279.
[8]     اشراقی جهرمی، ع.، رسولی پورخامنه، م.، روشندل، ژ.؛ 1388؛ "بهره‌گیری از تحلیل سلسله مراتب فازی جهت ارزیابی ریسک رفتار خطرناک در محیط کار". سومین همایش ملی مهندسی ایمنی و مدیریت، ص 10-7.
[9]     Kerzner, H., and Kerzner, H. R. (2017). “Project management: a systems approach to planning, scheduling, and controlling”. John Wiley & Sons.
[10]  عطائی، م.؛ 1395؛ "مدیریت ریسک". انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ص 45-19.
[11]  نظری، ا.، فرصت‌کار، ا.، کیافر، ب.؛ 1387؛ "مدیریت ریسک در  پروژهها". معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی، نشریه شماره659، ص 39-33.
[12]  Tripathy, D. P., and Ala, C. K. (2018). “Identification of safety hazards in Indian underground coal mines”. Journal of Sustainable Mining, 17(4): 175-183.
[13]  عطائی، م.؛ 1395؛ "تصمیمگیری چندمعیاره". انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ص 74-90.
[14]  Chang, D. Y. (1996). “Applications of the extent analysis method on fuzzy AHP”. European Journal of Operational Research, 95(3): 649-655.
[15] آزاد، م.، کنشلو، م.، کامکار روحانی، ا.؛ 1392؛ "به کارگیری روش آنالیز کریجینگ فاکتوری در فیلتر کردن ساختار دادههای گرانی سنجی منطقه معدنی کرومیت فاریاب". مجله فیزیک زمین و فضا، دوره 39، شماره 4،  ص 27-22.
[16]  Saaty, T. L., and Decision, H. T. M. A. (1990). “The analytic hierarchy process”. European Journal of Operational Research, 48: 9-26.