اولویت بندی معادن مس اکسیده در استان سمنان برای سرمایه گذاری با استفاده از روش شباهت به گزینه ایده آل

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرو

3 دانشیار دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود

چکیده

اولویت ­بندی معادن برای سرمایه­ گذاری یکی از مسایل مهم در مباحث اقتصادی معدنکاری است. در این نوع مسایل، معادن با توجه به مشخصات آن­ها مانند میزان ذخیره، توان مجموعه بهره­بردار، ظرفیت تولید مس، فاصله از راه­های ارتباطی و نظایر آن، رتبه بندی می­شوند. بر اساس این رتبه­ بندی، اولویت سرمایه ­گذاری بر روی هر معدن مشخص می­شود. در این تحقیق با به­ کارگیری روش شباهت به گزینه­ ایده ­­آل که یکی از روش­های تصمیم­ گیری چند معیاره است، اولویت سرمایه ­گذاری برای معادن مس اکسیده استان سمنان مشخص شده است. در  این روش  با در نظر گرفتن معیارهای مختلف، رتبه­ بندی و انتخاب گزینه مناسب انجام می­شود. در این تحقیق، 12 معیار مختلف و 33 معدن مس استان سمنان برای اولویت­ بندی در نظر گرفته شدند. معیارهای تصمیم ­گیری با نظرسنجی از کارشناسان متخصص وزن­دهی شده و ضریب اهمیت هر کدام به روش تحلیل سلسله مراتبی تعیین شده است. در نهایت با استفاده از روش تصمیم ­گیری شباهت به گزینه ایده ­­آل معادن مس چاه موسی، کلوت و چاه فراخ  به ترتیب در اولویت­های اول تا سوم به منظور سرمایه­­ گذاری قرار گرفته­ اند. همچنین با انجام تحلیل حساسیت بر روی وزن معیارهای تصمیم­گیری، تاثیرگذارترین معیارها در مساله اولویت ­بندی معادن مورد نظر، مشخص شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Prioritising oxidized copper mines for investment in Semnan province using TOPSIS

نویسندگان [English]

  • A. Mottahedi 1
  • M. Mohamadi Behboud 2
  • S.M.E. Jalali 3
1 PhD student, Faculty of Mining, Petroleum and Geophysics, Shahrood University of Technology
2 M.Sc Graduated, Faculty of Mining, Petroleum and Geophysics, Shahrood University of Technology
3 Associate Professor, Faculty of Mining, Petroleum and Geophysics, Shahrood University of Technology
چکیده [English]

Prioritising mines for investment is one of the major issues in mining economic. In this kind of problem, mines are ranked according to the conditions and characteristics of mines like value of mine reserve, production capacity of mines etc..  Based on this ranking, investment priority for each mines determined. In this study, priority investment for oxidized copper mines in Semnan province has been found using the TOPSIS method, a multi-criteria decision-making methods. TOPSIS method is based on the concept that the chosen alternative should have the shortest geometric distance from the positive ideal solution and the longest geometric distance from the negative ideal solution. In this study, 12 different criteria, and 33 copper mines in Semnan province were considered for prioritization. The decision criteria were weighed by surveying of experts in the field and then the importance of each factor have been determined using AHP method. Finally, using TOPSIS method, Chah Mosa, Kolut and Chah Farakh copper mines are ranked as first, second and third priority for investment, respectively. Also, sensitivity analysis is done to find the  weight of criteria which are the most effective in prioritizing mines.

کلیدواژه‌ها [English]

  • TOPSIS
  • oxidized copper
  • mine prioritizing investment

مراجع

[1]     عطائی، م.؛ 1394؛ "روش‌های تصمیم گیری چند معیاره"، انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، چاپ سوم، 341 صفحه.
[2]     وبسایت پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور، www.ngdir.ir.
[3]     وبسایت سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، www.gsi.ir.
[4]     طالع ماسوله، س.؛ قربانی، م.؛ حکیمی آسیابر، س.؛ 1389؛ "مطالعهزمین‌شناسی اقتصادی کانسار مس چاه گله شماب غرب ترود سمنان"، فصلنامه علمی پژوهشی زمین و منابع واحد لاهیجان، سال سوم، شماره 1، ص 39-50.
[5]     عطائی، م.؛ 1384؛ "استفادهازروششباهتبهگزینهایده‌آل برای تعیین روش استخراج مناسب"، مجموعه مقالات بیست و چهارمین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی کشور، تهران، 8-10 اسفند ماه، 7 صفحه.
[6]     شکورشهابی، ر.؛ کاکایی، ر.؛ بصیری، م.ح.؛ 1386؛ "رتبهبندیموادمعدنیکشورباروشتصمیم‌گیری شباهت به گزینه ایده‌آل"، نشریه مهندسی معدن، دوره دوم، شماره 4، ص 1-10.
[7]     نوجوان، م.؛ محمدی، ع.؛ صالحی، ا.؛ 1390؛ "کاربردروش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره در برنامه ریزی شهری و منطقه‌ای با تأکید بر روش‌های TOPSISوSAW"، نشریه مدیریت شهری و روستایی، دوره نهم، شماره 28، ص 285-296. 
[8]     عزیزی، م.ر.؛ علیپور، ص.؛ شریف، ج.ع.؛ 1394؛ "استفادهازروششباهتبهگزینهایده‌آل جهت یافتن نقاط بهینه نمونه‌گیری زمین‌شناسی در کلسیت‌های قره قشلان"، نشریه زمین شناسی اقتصادی، دوره هفتم، شماره 1، ص 67-55.
[9]     جعفری، ک.؛ حافظی، ن.؛ قزی، ا.؛ 1394؛ "انتخابگزینهنهاییمحلدفنپسماندهایشهریدراردبیلبراساسروش‌های شباهت به گزینه ایده‌آل و ارزیابی اثرات زیست محیطی"، مجله سلامت و بهداشت، دوره ششم، شماره 4، ص 420-404.
[10]  Javidian, Z., and Beheshti, M. T. H. (2011). “Prioritizing RFID technology factors in healthcare organizations using TOPSIS”, 2nd IEEE International Conference on Emergency Management and Management Sciences, 8-10 August, China, Beijing.
[11]  Alavi, I., Akbari, A., and Alinejad-Rokny, H. (2012). “Plant type selection for reclamation of sarcheshmeh copper mine by fuzzy-TOPSIS Method”, International Journal of Advanced Engineering Technology and Application, 1(1): 8-13.
[12]  Yan, Z., Wang, X., and Fu, Y. (2012). “Study on early warning model of coal mining engineering with fuzzy AHP”, Systems Engineering Procedia, 5: 113-118.
[13]  Yari, M., Monjezi, M., and Bagherpour, R. (2013). “Selecting the most suitable blasting pattern using AHP-TOPSIS method: Sungun copper mine”, Journal of Mining Science, 49(6): 967-975.
[14]  Sfahani, S. S., Soltani, I., and Jafarpisheh, J. (2013). “Prioritizing the Core Competencies by TOPSIS Methodin Foolad Techniqe Co.”, International Journal of Economy, Management and Social Sciences, 2(6): 349-354.
[15]  Paslari, P., Kalantari, S., and Forghani, S. F. (2014). “Prioritizing and ranking educational classes using AHP and fuzzy TOPSIS (Case study: Mehrpuyan institute of higher education, Mashahd”, Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 4: 426-436.
[16]  Nejatbakhsh, Y., and Bahremand, S. (2015). “Formulating, Evaluating and Prioritizing a Production Company Strategies using Hybrid FUZZY TOPSIS-SWOT Model (Case Study: Tehran PAK Dairy Company)”, Indian Journal of Science and Technology, 8(27): 1-14.
[17]  Prakash, C., and Barua, M. K. (2015). “Integration of AHP-TOPSIS method for prioritizing the solutions of reverse logistics adoption to overcome its barriers under fuzzy environment”, Journal of Manufacturing Systems, 37(3): 599-615.
[18]  Agrawal, S., Singh, R. K., and Murtaza, Q. (2016). “Prioritizing critical success factors for reverse logistics implementation using fuzzy-TOPSIS methodology”, Journal of Industrial Engineering International, 12(1): 15-27.
[19]  Komlan, G. (2016). “Integrating AHP-TOPSIS Approach on Prioritizing Self-Service Technology (SST) Decision Making in Financial Institution (TOGO)”, British Journal of Mathematics & Computer Science, 16(1): 1-22.
[20]  Yazdani, M. H., Aftab, A., and Alipour, E. (2016). “Evaluating and Prioritizing the Social Capital in Urban Areas using Topsis and AHP Techniques (Case Study: Ardabil, District 3)”, Journal of Geography and Regional Development, 14(1): 35-39.
[21]  Yavuz, M. (2016). “Equipment selection by using fuzzy TOPSIS method”, IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 44: 1-5.
[22]  Alizadeh, S., Salari, R. M., Bazzazi, M., and Aghajanib, A. (2016). “Alunite processing method selection using the AHP and TOPSIS approaches under fuzzy environment”, International Journal of Mining Science and Technology, 26(6): 1017-1023.
[23]  Chen, W., Shihao, T., Min, C., and Yong, Y. (2016). “Optimal Selection of a Longwall Mining Method for a Thin Coal Seam Working Face”, Arabian Journal for Science and Engineering, 41(9): 3771-3781.
[24]  Asghari, M., Nassiri, P., Monazzam, M. R., Golbabaei, F., Arabalibeik, H., Shamsipour, A. A., and Allahverdy, A. (2017). “Weighting Criteria and Prioritizing of Heat stress indices in surface mining using a Delphi Technique and Fuzzy AHP-TOPSIS Method”, Journal of Environmental Health Science & Engineering, 15(1): 1-11.
[25]  وبسایت شرکت ملی صنایع مس ایران،  .www.nicico.com
[26]  فضلوی، ع.؛ 1391؛ "بررسیفنیواقتصادیپروژه‌های معدنی"، انتشارات دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، چاپ سوم، 258 صفحه.
[27]  وبلاگ تخصصی راهدار، www.rahdar.blog.ir.
[28]  وبسایت سازمان هواشناسی کشور، www.irimo.ir.
[29]  Indriyati Surarso, B., and Sarwoko, B. A. (2013). “Sensitivity Analysis of the AHP and TOPSIS Methods for the Selection of the Best Lecturer Base on the Academic Achievement”, Proceeding ISNPINSA Seminar International Diponegoro University, 38-50.
[30]  Kusumadewi, S., and Hartati, S. (2007). “Sensitivity Analysis of Multi-Attribute Decision Making Methods in Clinical Group Decision Support System”, International Conference on Intelligent and Advanced Systems, 27-28 November, Malaysia, Kuala Lumpur, pp. 4.
نشریه مهندسی منابع معدنی
دوره 2، شماره 3
آذر 1396
صفحه 37-51

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 آذر 1396
  • تاریخ پذیرش: 30 آذر 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار